25
декабрь
2019
ҰБТ өткізу тәртібі және ұйымдастыру мәселелері
№9 орта мектепте 2019-2020 оқу жылында 11- сыныпта 28 оқушы оқиды.
ҰБТ тапсыруға жалпы білім беретін мектептердің барлық түлектері жіберіледі.
ҰБТ форматы 20 тапсырмадан тұратын 2 міндетті пәнді қамтитын 2 блоктан тұрады:
Оқу сауаттылығы бойынша тапсырма келесі шеберліктерді тексеруге бағытталған: жалпылау, салыстыру, саралау және т.б. Сауаттылықты тексеруге тапсырмалар БҰТ енгізіледі, себебі ЖОО оқу кезінде талапкерге әр түрлі көздермен жұмыс істеу, осы көздерді талдау, осы көздерден ақпаратты салыстыру және тұжырымдар жасау. Осы дағдылар түлекке жоо оқу барысында қажет болады.
Салалық пәндер ұсынылғандардың ішінен бірнешеуін таңдаумен 10 тапсырма және ұсынылған бесеуінен біреуін таңдаумен 20 сұрақтан тұратын болады.
Салалық пәндерді тестілеудегі жауаптардың бірнеше нұсқалары талапкерлердің нақты тақырыпты қаншалықты жақсы білетінін тексеруге мүмкіндік береді. Сондай-ақ жауаптардың бірнеше нұсқалары бар тестілеу жауаптарды "жаттауға" және оймен болжауға кедергі жасайды.
Барлығы 120 сұрақ. Тестілеуді өткізу уақыты 3 сағат 50 минутты құрайды. Ұлттық Жоғарғы оқу орындарына өту баллы - 50 балл. Максималды балл - 140 (салалық пәндер бойынша бірнеше дұрыс жауаптар есебінен). Шығармашылық дайындықты талап етілетін мамандықтарға түсуші адамдар үшін ең жоғары балл саны - 120 балл.
Тестілеуге қатысуға өтініштер қабылдау 10 наурыздан 10 мамырға дейін қабылданады. ҰБТ өткізу мерзімдері - 20 маусымнан 1 шілдеге дейін.
ҰБТ-ны қайта тапсыру 2242 теңге тұрады.
ҰБТ жүргізу кезіндегі тәртіп
Тестілеудің басталуы көп жағдайда сақталуы тиіс тәртіпке байланысты. Басқаша жағдайда түлекке нәтижелерді жою немесе жоққа шығару қаупі төнеді. Тестілеуді тапсыру кезінде түлектің сақтауы тиіс ерекше маңызды сәттерді атап өтеміз.
Түлекке:
Емтихан материалдарын тестілеуге бөлінген уақытта түлек тапсырудан бас тартқан жағдайда оның жұмысы өңделмейді сондай-ақ тестілеуге берілген уақыт аяқталған кезде бітіруші емтихан материалдарын тапсырудан бас тартқан фактіні тіркеу туралы акт құрастырылады.
Түлектің нәтижелерді жоюы және күшін жоюы туралы шешім қабылданған жағдайда ол өзі оқыған мектепте дәстүрлі емтихан нысанында қорытынды аттестатауды тапсырады. Бұнда ол ағымдағы жылы ЖОО түсу құқығынан айрылады.
ҰБТ апелляциялық комиссиясы
Тестілеу кезінде бірнеше мәрте тест тапсырмаларының сәйкессіздігі айғақтары немесе тестілеу нәтижелерін есептеудегі техникалық ақаулар анықталады. Түлек үшін әр балл маңызды болғандықтан бірыңғай талаптарды сақтауды қамтамасыз ету және тест тапсырмаларын бағалауда даулы мәселелерді шешу, тестілеу кезінде ҰБТ қатысушыларының құқықтарын қорғау мақсатында апелляциялық комиссиялар құрылады.
Аппеляциялық комиссияның төрағасы және құрамы білім саласындағы уәкілетті органның бұйрығымен бекітеледі. Апелляциялық комиссия түлекке балдарды қосу туралы ұсыныстардың негізділігін қарайды және түпкілікті шешімді қабылдайды.
Өз қызметтерін орындау мақсатында аппеляциялық комиссия түлектердің жауап парақтарының көшірмелерін, ҰБТ ережелерін сақтау туралы мәліметтерді сұратады және алады.
Аппеляциялық комиссияның шешімі хаттамамен рәсімделеді, оған төраға және комиссияның барлық мүшелері қол қояды.
Апелляциялық комиссияның құрамына мемлекеттік комиссияның мүшелері және басқа адамдар, ағымдағы жылы ҰБТ өтетін балалар кіре алмайды.
Апелляциялық комиссия тест тапсырмаларының мазмұны және техникалық себептер бойынша тестілеуге қатысушылардан өтініштерді қабылдайды және қарастырады, түлекке балдарды қосу туралы ұсыныс енгізеді және оны аппеляцияның нәтижелері туралы хабардар етеді.
Аппеляцияға өтінішті апелляция комиссиясы төрағасының атына тестілеуге қатысушының өзі береді. Тест тапсырмаларының мазмұны және техникалық себептер бойынша өтініш тестілеу нәтижелерін жариялағаннан кейін келесі күні күндізгі 13.00-ге дейін қабылданады және апелляциялық комиссия 1 күн ішінде қарайды. Өтініш берушіде өзімен бірге жеке басты куәландыратын құжат және ҰБТ рұқсаттама болу керек.
ҰБТ тапсыруға жалпы білім беретін мектептердің барлық түлектері жіберіледі.
ҰБТ форматы 20 тапсырмадан тұратын 2 міндетті пәнді қамтитын 2 блоктан тұрады:
- математикалық сауаттылық
- оқу сауаттылығы (жалпылау, салыстыруды тексеру және т.б.)
- Қазақстан тарихы
- математика және физика;
- математика және география;
- тарих және география;
- биология және химия;
- биология және география;
- шет тілі және тарих;
- оқу тілі және әдебиет және тарих;
- география және шет тілі;
- химия және физика;
- тарих және Адам.Қоғам.Құқық.
Оқу сауаттылығы бойынша тапсырма келесі шеберліктерді тексеруге бағытталған: жалпылау, салыстыру, саралау және т.б. Сауаттылықты тексеруге тапсырмалар БҰТ енгізіледі, себебі ЖОО оқу кезінде талапкерге әр түрлі көздермен жұмыс істеу, осы көздерді талдау, осы көздерден ақпаратты салыстыру және тұжырымдар жасау. Осы дағдылар түлекке жоо оқу барысында қажет болады.
Салалық пәндер ұсынылғандардың ішінен бірнешеуін таңдаумен 10 тапсырма және ұсынылған бесеуінен біреуін таңдаумен 20 сұрақтан тұратын болады.
Салалық пәндерді тестілеудегі жауаптардың бірнеше нұсқалары талапкерлердің нақты тақырыпты қаншалықты жақсы білетінін тексеруге мүмкіндік береді. Сондай-ақ жауаптардың бірнеше нұсқалары бар тестілеу жауаптарды "жаттауға" және оймен болжауға кедергі жасайды.
Барлығы 120 сұрақ. Тестілеуді өткізу уақыты 3 сағат 50 минутты құрайды. Ұлттық Жоғарғы оқу орындарына өту баллы - 50 балл. Максималды балл - 140 (салалық пәндер бойынша бірнеше дұрыс жауаптар есебінен). Шығармашылық дайындықты талап етілетін мамандықтарға түсуші адамдар үшін ең жоғары балл саны - 120 балл.
Тестілеуге қатысуға өтініштер қабылдау 10 наурыздан 10 мамырға дейін қабылданады. ҰБТ өткізу мерзімдері - 20 маусымнан 1 шілдеге дейін.
ҰБТ-ны қайта тапсыру 2242 теңге тұрады.
ҰБТ жүргізу кезіндегі тәртіп
Тестілеудің басталуы көп жағдайда сақталуы тиіс тәртіпке байланысты. Басқаша жағдайда түлекке нәтижелерді жою немесе жоққа шығару қаупі төнеді. Тестілеуді тапсыру кезінде түлектің сақтауы тиіс ерекше маңызды сәттерді атап өтеміз.
Түлекке:
- сөйлесуге;
- бір орыннан екінші орынға ауысуға;
- емтихан материалдарымен алмасуға;
- көшіруге;
- дәрісханаға шпаргалкаларды және басқа әдістемелік әдебиетті, калькулятор, фотоаппарат, мобильдік байланыс құралдарын пайдалануға және енгізуге рұқсат етілмейді.
Емтихан материалдарын тестілеуге бөлінген уақытта түлек тапсырудан бас тартқан жағдайда оның жұмысы өңделмейді сондай-ақ тестілеуге берілген уақыт аяқталған кезде бітіруші емтихан материалдарын тапсырудан бас тартқан фактіні тіркеу туралы акт құрастырылады.
Түлектің нәтижелерді жоюы және күшін жоюы туралы шешім қабылданған жағдайда ол өзі оқыған мектепте дәстүрлі емтихан нысанында қорытынды аттестатауды тапсырады. Бұнда ол ағымдағы жылы ЖОО түсу құқығынан айрылады.
ҰБТ апелляциялық комиссиясы
Тестілеу кезінде бірнеше мәрте тест тапсырмаларының сәйкессіздігі айғақтары немесе тестілеу нәтижелерін есептеудегі техникалық ақаулар анықталады. Түлек үшін әр балл маңызды болғандықтан бірыңғай талаптарды сақтауды қамтамасыз ету және тест тапсырмаларын бағалауда даулы мәселелерді шешу, тестілеу кезінде ҰБТ қатысушыларының құқықтарын қорғау мақсатында апелляциялық комиссиялар құрылады.
Аппеляциялық комиссияның төрағасы және құрамы білім саласындағы уәкілетті органның бұйрығымен бекітеледі. Апелляциялық комиссия түлекке балдарды қосу туралы ұсыныстардың негізділігін қарайды және түпкілікті шешімді қабылдайды.
Өз қызметтерін орындау мақсатында аппеляциялық комиссия түлектердің жауап парақтарының көшірмелерін, ҰБТ ережелерін сақтау туралы мәліметтерді сұратады және алады.
Аппеляциялық комиссияның шешімі хаттамамен рәсімделеді, оған төраға және комиссияның барлық мүшелері қол қояды.
Апелляциялық комиссияның құрамына мемлекеттік комиссияның мүшелері және басқа адамдар, ағымдағы жылы ҰБТ өтетін балалар кіре алмайды.
Апелляциялық комиссия тест тапсырмаларының мазмұны және техникалық себептер бойынша тестілеуге қатысушылардан өтініштерді қабылдайды және қарастырады, түлекке балдарды қосу туралы ұсыныс енгізеді және оны аппеляцияның нәтижелері туралы хабардар етеді.
Аппеляцияға өтінішті апелляция комиссиясы төрағасының атына тестілеуге қатысушының өзі береді. Тест тапсырмаларының мазмұны және техникалық себептер бойынша өтініш тестілеу нәтижелерін жариялағаннан кейін келесі күні күндізгі 13.00-ге дейін қабылданады және апелляциялық комиссия 1 күн ішінде қарайды. Өтініш берушіде өзімен бірге жеке басты куәландыратын құжат және ҰБТ рұқсаттама болу керек.